ΑΓΓΛΟ-ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ

Μία εσχολιασμένη έκδοσις αρχαίου Ελληνικού ή Λατινικού κειμένου είναι απόκτημα δι’ οιανδήποτε γραμματείαν και επομένως και κυρίως δια την ελληνικήν τοιαύτην. Η υπό του αειμνήστου Ευστρατίου Δ. Τσακαλώτου έκδοσις των απομνημονευμάτων του Καίσαρος υπήρξεν απόκτημα και δια την εποχήν της επίτευγμα. Η μετά ταύτα όμως καθιέρωσις των απομνημονευμάτων περί του Γαλατικού Πολέμου μετά των τοιούτων του Εμφυλίου Πολέμου του Καίσαρος ως εξεταστέας ύλης εις το μάθημα των Λατινικών δια τας εισαγωγικάς εξετάσεις των Θεωρητικών σχολών των Πανεπιστημίων της χώρας, έθεσεν επί τάπητος προβλήματα σχετιζόμενα προς την έκδοσιν ταύτην. Εν πρώτοις το κείμενον της εκδόσεως παρουσίαζεν ελλείψεις οφειλομένας εις την χρησιμοποιηθείσαν κριτικήν έκδοσιν και εις τυπογραφικάς παραλείψεις αλλά και εις άλλους λόγους. Κατά δεύτερον λόγον η μετάφρασις αρχαιοπρεπής και εν πολλοίς αδόκιμος και απομεμακρυσμένη της πιστότητος του κειμένου, εδημιούργει προβλήματα εις τους μελετώντας, απείρους της Λατινικής, υποψηφίους. αλλά και η μεγάλη προσφορά της εκδόσεως, τα σχόλια, αρχαιοπρεπή και δύσχρητα, δεν προσέφεραν την απαιτουμένην εις τους μελετητάς βοήθειαν. Ημείς παρακινούμενοι εκ των ως ανωτέρω εκτεθεισών ελλείψεων της εκδόσεως, αλλά και εκ των εξ αυτής δια τους μαθητάς μας δυσκολιών προέβημεν εις την πλήρη αναθεώρησιν αυτής. Ούτως εχρησιμοποιήσαμεν το κείμενον της κριτικής εκδόσεως της Οξφόρδης της επιμεληθείσης υπό του Renatus du Pontet. Κατά γενικήν εκτίμησιν το κείμενον της Οξφορδιανής εκδόσεως τυγχάνει το ακριβέστερον και το πληρέστερον και το έχον τα ολιγώτερα χάσματα τα εκ της καταστροφής των κωδίκων προερχόμενα. Η μετάφρασις του κειμένου ετοποθετήθη κατ’ αντιστοιχίαν απέναντι του κειμένου, ακριβής και κατά συντακτικήν σειράν, απλή και πλήρης και εις το γλωσσικόν όργανον το απαιτούμενον κατά τας εξετάσεις. Εκεί όπου εκ των ελλείψεων του κειμένου υπεχρεώθημεν χάριν σαφηνείας να προτείνωμεν απέχουσαν κάπως του κειμένου μετάφρασιν, κατ’ ακριβολογίαν εδέχθημεν τας διορθώσεις της εκδόσεως και δι’ ιδιαιτέρας σημειώσεως ενημερώσαμεν τον μελετητήν. Τα σχόλια τέλος μετερρυθμίσαμεν, απλοποιήσαμεν και ανενεώσαμεν, ώστε να καταστούν εύχρηστα και πρόσφορα εις τον μελετητήν, ετοποθετήσαμεν δε ταύτα εις το τέλος εκάστου βιβλίου. Δι’ όλων αυτών των καινοτομιών είμεθα βέβαιοι ότι προσφέρομεν εις τους υποψηφίους βοήθημα άριστον και της αυτής αξίας προς την υπό πάντων επαινουμένην πλήρη έκδοσιν ημών των απομνημονευμάτων του Εμφυλίου Πολέμου (1968). Εκ σεβασμού προς την μνήμην του συγγραφέως της πρώτης εκδόσεως και δεδομένου ότι τα σχόλια αυτού παρέμειναν, αναθεωρηθέντα και ανανεωθέντα, διετηρήσαμεν το όνομα και το επώνυμον αυτού και επί της νέας εκδόσεως παρά τω ονόματι και τω επωνύμω ημών. Προς τούτοις τυγχάνει πρέπον εκ της θέσεως αυτής να ευχαριστήσωμεν τον εκδότην κ. Δημήτριον Παπαδήμαν, ο οποίος παρέσχεν όλα τα μέσα προς δημιουργίαν μιας νέας και αρίστης εκδόσεως. (Κων/νος Α. Καλογεράς, από τον πρόλογο της έκδοσης)

Λίγα λογοτεχνικά έργα είχαν για την εποχή μας την πολιτική σημασία που είχε το έργο του Σολζενίτσιν. Ο νομπελίστας συγγραφέας μεταφέρει σε αυτό το μυθιστόρημα-ορόσημο την προσωπική του εμπειρία από τα σταλινικά γκούλαγκ. Το «Μια ημέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς» είναι η σχολαστική καταγραφή μιας ημέρας από τη ζωή του κρατουμένου Σ-854 σε στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας του σοβιετικού καθεστώτος. Ο Ιβάν Ντενίσοβιτς Σούχοφ, αρχετυπική μορφή Ρώσου αγρότη, γραπώνεται από μικρές καθημερινές κινήσεις και από τη σκληρή, άμισθη δουλειά του για να διατηρήσει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την εσωτερική του ελευθερία μέσα στις απάνθρωπες συνθήκες του στρατοπέδου. Το μυθιστόρημα συνοδεύεται από το κείμενο της ομιλίας του Σολζενίτσιν για την απονομή του βραβείου Νόμπελ, στο οποίο συνοψίζονται οι απόψεις του για τη λογοτεχνία και την αποστολή της.